Post21-systemen
- 1 sep
- 5 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 7 dagen geleden
Het OCCR en het CMBO
Het CMBO, oftewel het Centraal Meldpunt Bijsturing en Operationele Zaken, is een onderdeel van de landelijke verkeersleiding die samen met regionale posten al het treinverkeer in Nederland in de gaten houdt en beslissingen neemt bij verstoringen. Het CMBO is gevestigd binnen het Operationeel Controle Centrum Rail (OCCR) en coördineert met de vervoerders en aannemers de aanpassing van de dienstregeling om de gevolgen van storingen te beperken en het treinverkeer zo snel mogelijk te herstellen.
Het OCCR (Operationeel Controle Centrum Rail), gevestigd in Utrecht, is een samenwerkingsverband van ProRail, spoorvervoerders en spooraannemers, dat, net als Verkeersleiding, 24/7 operationeel is.
OCCR staat voor Operationeel Controle Centrum Rail. Het is het landelijke controlecentrum van ProRail voor het treinverkeer, waar medewerkers van ProRail, vervoerders en aannemers samenwerken om verstoringen op het spoor te coördineren en op te lossen. Het OCCR zorgt ervoor dat het treinverkeer, zowel binnen als buiten een verstoringsgebied, zo goed mogelijk in beweging blijft.
Het is een fysieke locatie waar verschillende partijen fysiek aanwezig zijn of in crisissituaties digitaal aansluiten, om zo snel mogelijk tot een gezamenlijke aanpak van incidenten te komen. Het OCCR beschikt over een "spoorradar" waarmee alle betrokken partijen actuele informatie over verstoringen en punctualiteit kunnen inzien, wat zorgt voor eenduidigheid en snelle besluitvorming.
Gezien vanuit het seinwezen heeft het OCCR geen taak in de primaire veiligheid die in systemen wordt geborgd.
Procesleiding PRL
Onder Procesleiding (PRL) wordt verstaan het systeem voor het operationeel toedelen van railinfrastructuur. De focus ligt hierbij op planmatig werken, waarbij de Treindienstleider naar aanleiding van verstoringen in de Treindienst (bijvoorbeeld vertragingen, defecte Treinen, defecte infrastructuur) het Procesplan Rijwegen aanpast en de daadwerkelijke afhandeling door een automaat (o.a. ARI) kan worden gedaan.
Het beeldscherm met het tijdwegdiagram toont in feite dezelfde informatie als de rol papier, op de foto van de vroegere situatie. De treindienstleider stuurt tegenwoordig het treinverkeer aan de hand van een elektronische treindienstregeling in ProcesPlan Rijwegen. Deze bevat informatie over welke treinen (treinnummers) op welk tijdstip van het ene naar het andere spoor moeten. PRL bevat niet alleen deze plangegevens, zij kan ook zelf de rijwegen instellen. Dit proces wordt ook wel ARI (Automatische Rijweg Instelling) genoemd. Op het moment dat een trein (met een treinnummer) binnen de verwachte tijdmarges aangekondigd wordt bij de post, stelt ARI de rijweg in voor het inrijden van het emplacement. Staat de trein nu voor het perron, dan zal ARI enige tijd voor het geplande tijdstip van vertrek de rijweg instellen voor het uitrijden van het emplacement. ARI doet niets op het moment dat de treindienst te veel afwijkt van de planning.
Als dat het geval is het de taak van de treindienstleider om in te grijpen. Hij doet dit door de plangegevens tijdelijk aan te passen. Als de PRL afwijkingen van de treindienstregeling constateert, dan geeft het systeem deze automatisch door aan de verkeersleiding. De verkeersleiding zorgt er dan voor dat alle betrokken procesleiders op de hoogte worden gebracht van de vertragingen. Zij kunnen dan tijdig maatregelen nemen.
Vergelijk de werkwijze zoals die werd gevolgd bij de oude NX-tableaus, uitsluitend mondelinge uitwisseling gegevens en rollen papier met de dienstregeling (kleine foto).
Post21
Post21 is de verzamelnaam voor de systemen, organisatie en werkwijzen die worden gebruikt voor de operationele procesuitvoering van bediening en beheersing van het Nederlandse spoorwegnet. Het omvat systemen voor de de verkeers- en treindienstleidingsposten en de daarin aanwezige besturings-, beheersings-, informatie- en communicatiesystemen van de afzonderlijke posten in ons land. Ontwikkeld en ingevoerd in het kader van VPT (Vervoer Per Trein), een allesomvattend project voor het plannen, uitvoeren en bijsturen van de treindienst te automatiseren.
Post 21 is door ProRail en haar voorgangers in eigen beheer ontwikkeld en uitgerold in een tijdbestek van vijftien jaar, maar continue vinden verbeteringen en uitbreidingen plaats. Eerst werden in 1992-1993 het Verkeersleidingssysteem (VKL) en TNV landelijk ingevoerd. In deze beginfase vervingen die de papieren dienstregelingsgrafieken van de verkeersleiders. Vervolgens werd in de periode 1994-2000 in het hele land de Procesleiding Rijwegen in combinatie met EBP ingevoerd. Eindhoven was de eerste post waar dit gebeurde. Alle bedieningstableaus (NX, etc) verdwenen. Aanvankelijk bleven er op sommige stations nog kijktableaus. De inpassing van de Siemens-systemen (EBS) werd in 2002 afgerond. De bediening van de beveiliging is sinds 2005 bijna geheel geconcentreerd in dertien verkeersleidingsposten.
Sindsdien vindt er een voortdurende innovatie van de deelsystemen plaats. Zo is de EBP vanaf 2016 vervangen door ASTRIS (Aansturing en Statusmelding van de Railinfrastructuur). In dit nieuwe systeem kunnen bij werkzaamheden beveiligde werkzones worden ingesteld. TNV is vanaf 2008 vervangen door TROTS (Trein Observatie & Tracking Systeem) dat nauwkeuriger de trein- posities aangeeft.
Het treindienstleidingsdeel van Post21 omvat bijvoorbeeld systemen als Procesleiding Rijwegen, EBPV, TNVV, KBV en PROSY.
Bij de Verkeersleiding berust de zorg voor een ongestoorde uitvoering van alle afzonderlijke toewijzingsbesluiten en, wanneer dit door calamiteiten of andere onvoorziene omstandigheden niet mogelijk blijkt, het bevorderen van een zo spoedig mogelijk herstel daarvan. In dit kader worden tussen de door Treindienstleiding bediende knopen (“via de pijpen”) de Treinen ingelegd, opgeheven en gewijzigd.
Het VKL-systeem (Verkeersleiding) is het systeem voor het volgen en bijsturen de Treindienst op landelijk niveau, d.w.z. tussen / via de knooppunten die bediend worden (middels PRL). VKL legt Treinen in van Knooppunt naar Knooppunt, waarna normaliter binnen PRL wordt bepaald op welk spoor / welke sporen die Trein zal worden behandeld en tenslotte door PRL de daarvoor benodigde Rijweg(en) wordt/worden ingesteld.
Een configuratiewijziging van een Post21-systeem is noodzakelijk voor bijna elke wijziging van infrastructuur. Bij een infrawijziging moet ook het BVS aangepast worden. Deze bedieningsvoorschriften zijn een leidraad voor de bedienaars van de infra. Het BVS geeft een overzicht van het gebied dat onder beheer staat van ProRail. Onder andere alle elementen die te bedienen zijn, worden vermeld in het BVS.
SBG++
Een vernieuwd deel is de SBG++, een systeem dat de SpoorBezettingsGrafiek van een station toont. Het is een deelsysteem van Procesleiding Rijwegen, dat op basis van het Procesplan Rijwegen een grafische weergave geeft van de momenten en de tijdsduur van bezetting van sporen door treinen. Dit is een planningshulpmiddel ter voorkoming van het plannen van “onmogelijke” rijwegen (ongewild naar al bezet spoor). Dit systeem werkt als bij een ipad: het met de muis 'oppakken' van (de planning van) een trein langs een bepaald spoor en het verplaatsen hiervan naar een anders spoor (bijv. cross-platform, om te voorkomen dat reizigers naar een ander perron moeten lopen), wordt vervolgens geheel automatisch bijgewerkt in alle betreffende informatiesystemen, m.n. InfoPlus (treinaanwijzers op perron en/of stationshal, online-reizigersinformatie, etc.).
De Post21-systemen hebben een interface met de beveiligingssystemen, genaamd Astris.
Enkele Post21-systemen zijn:
Procesleiding (PRL), zie hierboven.
EBP, Systeem voor het bedienen van relaisbeveiligingen (en VPI installaties). EBP vervangt bij relaisbeveiligingen de sturingsrelaisinstallaties, waardoor de Rijweglogica niet meer in hardware ingebouwd zit en daarmee eenvoudiger wijzigbaar is;
TROTS, Trein Observatie & Tracking Systeem) is het systeem dat de positie en de identiteit van treinen bepaalt en doorgeeft aan de treindienstleidingsposten van ProRail en de Besturingscentrum van NS;
VKL, Systeem voor het volgen en bijsturen de Treindienst op landelijk niveau, d.w.z. tussen / via de knooppunten die bediend worden (middels PRL); zie hieronder;
KBV, Systeem voor de koppeling van BEV21 aan Procesleiding Rijwegen (deelsysteem IVA) en treinvolgsystemen;
ASTRIS, Aansturing en STatusmelding van de RailInfraStructuur;
ORBIT (Remcurve Bewaking in de trein);
AGA (Automatische GSM-R Alarmering).
Verkeersleiding (VKL)
VKL is een hulpmiddel voor de verkeersleider om het treinverkeer door Nederland zo goed mogelijk te laten verlopen. VKL heeft de volgende functies:
bewaken van de planning van het treinverkeer aan de hand van een tijd/weg-diagram (spoorboekje in grafische vorm);
bewaken en bijstellen van de planning van materieel aan de hand van een materieelbalans;
bewaken en bijstellen van de planning van machinisten en conducteurs aan de hand van een personeelsbalans;
vaststellen van vertragingen;
informeren van andere betrokken verkeersleiders in andere posten en van de treindienstleider in de post.
Bronnen en Links:
en:
Opmerkingen